Farzand — Yaratganning eng buyuk ne’matlaridan biridir. Uni yaxshi tarbiyalash, chiroyli ism qo‘yish har bir ota-onaning eng muhim vazifasidir. Islomda ism nafaqat farzandga berilgan belgi, balki inson siyratiga ta’sir qiluvchi, hatto qiyomat kuni chaqiriladigan nom deb hisoblanadi. Shu sababdan, ism tanlashda uning ma’nosi, kelib chiqishi va diniy jihatdan to‘g‘riligi juda muhim.
1. AbduRasul / AbduNabiy
Ma’nosi: Rasulning yoki Nabiyning quli
Sababi: Islomda "qul" (abd) faqat Allohga nisbatan bo‘lishi kerak. Boshqa zotlarga qullik shirk unsuri bo‘lishi mumkin.
Tavsiyalar: Bunday ismlarni o‘zgartirish ma’qul.
2. Malikul Amlok
Ma’nosi: Podshohlar podshohi
Sababi: Bu sifat Allohga xos. Hadisda "eng yomon ism" deb ta’riflangan.
3. Allohning ismlari bilan qo‘yilgan ismlar
(Alazim, Alaziz, Razzoq, Jabbar, Qahhor, Qodir va boshqalar)
Sababi: Allohning go‘zal ismlari (Asmo’ul Husna) faqat “Abdu–” bilan ishlatilishi kerak: Abdulaziz, Abduljabbor va hokazo.
Tavsiyalar: Faqat “Abdu–” bilan birga qo‘ying.
4. Sanam, Shohsanam, Gulsanam
Ma’nosi: “Sanam” arab tilida “but” degan ma’noni anglatadi.
Sababi: Butparastlikka oid ma’nolar Islomda nomaqbul.
Tavsiyalar: Ushbu ildizdan kelgan barcha ismlar tavsiya etilmaydi.
5. Maftuna, Maftunaxon
Ma’nosi: “Jodulangan”, “yo‘ldan ozgan”, “aqli o‘g‘irlangan”
Sababi: Mazmunan salbiy ism.
6. Shayton, Iblis, Fir’avn
Sababi: Qur’onda va hadislarda la’natlangan shaxslar — ism sifatida qo‘yilishi harom.
7. Zalim, Kofir, Fasid
Sababi: Salbiy sifatlar Qur’onda qoralanadi.
Tavsiyalar: Salbiy sifatlar ism bo‘lishi mumkin emas.
8. AbduKaaba / AbduDuniya / AbduHusayn / AbduAli
Sababi: “Abd” faqat Allohga nisbatan ishlatiladi. Boshqa narsa yoki kishilarga emas.
9. Elif
Ma’nosi: Arab alifbosining birinchi harfi
Sababi: Ism emas, ma’nosiz harf. Faqat chiroyli eshitilishi yetarli emas.
10. A’malmuhammad
Sababi: Tushunarsiz, noto‘g‘ri tuzilgan. Diniy jihatdan ma’nosiz.
11. Muhriddin
Ma’nosi: “Muhrun” — toychoq. “Muhriddin” — “Dinning yosh o‘g‘loni” deb talqin qilinishi mumkin.
Sababi: Aniq va ommabop bo‘lmagan diniy ma’no.
Xulosa
Ism – faqat chiroyli eshitilish emas, balki chuqur ma’no va ilohiy mazmunga ega bo‘lishi kerak. Islomda har bir ota-ona farzandiga ism qo‘yishda mas’uliyat bilan yondashmog‘i lozim. Eng go‘zal ismlar — bu Payg‘ambarlar, sahobalar, yoki Allohning sifatlaridan kelib chiqqan “Abdu–” bilan boshlangan ismlardir.
“Sizlar qiyomat kuni o‘z ismlaringiz bilan va otalaringizning ismlari bilan chaqirilasizlar. Bas, ismlaringizni chiroyli qilinglar.” — Hadis
✅ Farzandingizga go‘zal va ma’noli ism izlayapsizmi?
Bizning ismlar to‘plamimizdan tanlang →