Есет Көкіұлы
Отаршылдыққа және сыртқы жауларға қарсы күрескен қазақ батыры, саяси және әскери көшбасшы.
Есет Көкіұлы (1667–1749) — Қазақстан тарихындағы әйгілі халық батыры, саяси көшбасшы. Ол Кіші жүздің Тама руынан шыққан, XVIII ғасырда жоңғарлар мен басқа да сыртқы жауларға қарсы күрескен ең көрнекті қолбасшылардың бірі болған.
Есет батыр өз халқының еркіндігі, жері мен елінің тұтастығы үшін жан аямай күрескен. Ол Әбілхайыр ханмен бірге жоңғарлар мен Еділ бойы қалмақтарына қарсы ірі шайқастарға қатысқан. Әсіресе 1723–1727 жылдардағы «Ақтабан шұбырынды» оқиғаларынан кейін халықты біріктіруде маңызды рөл атқарған.
1748 жылы Ресей империясынан «тархан» атағын алған — бұл қолбасшыларға берілетін құрметті және дербес мәртебе. Ол тек жауынгер ғана емес, сонымен қатар халық мүддесін қорғаған саяси және дипломатиялық тұлға ретінде танылған.
Есет батыр 1749 жылы қайтыс болған. Оның қабірі Ақтөбе облысындағы Бестамақ ауылында орналасқан. Бүгінде ол Қазақстанда ұлттық қаһарман ретінде ұлықталады: көптеген мектептер, көшелер мен ескерткіштер оның атымен аталады.