Мұстафа Кемал Ататүрік
1881-1938
Түркия Республикасының негізін қалаушы, түрік халқының атасы.
Мустафа Кемал Ататүрік (1881–1938) — қазіргі Түркия Республикасының негізін қалаушы, бірінші президенті және түрік халқының тарихындағы аса көрнекті саяси қайраткер. Ол "түрік халқының әкесі" ретінде танылып, Ататүрік деген құрметті атаққа ие болған.
Өмірбаяны және әскери мансабы
1881 жылы қазіргі Грекия аумағындағы Салоники қаласында дүниеге келген. Әскери мектептерде оқып, Осман империясының соғыстарына қатысып, ерлігімен көзге түскен.
Ұлттық азаттық күресі және республика жариялануы
1919 жылы Түркияның тәуелсіздігі үшін күресті бастады. Осман империясының ыдырауына қарсы шығып, түрік халқын егемен мемлекетке бастады. 1923 жылдың 29 қазанында Түркия Республикасы жарияланып, Ататүрік алғашқы президент болды.
Реформалар және жаңғырту
1. Сұлтандық пен халифатты жойды
2. Латын әліпбиін енгізді
3. Әйелдерге дауыс беру құқығын берді
4. Дүниелік білім жүйесін енгізді
5. Құқықтық және экономикалық реформалар жүргізді
Ол Түркияны артта қалған империядан заманауи, қуатты мемлекетке айналдырды.
Мұрасы және Қазақстанмен байланысы
Ататүріктің реформалары түркі әлеміне кең әсер етті. Қазақстан астанасында оның ескерткіші орнатылған, бұл қос халық арасындағы тарихи, мәдени бауырластықты білдіреді. Ататүрік қазақ халқы тарапынан да үлкен құрметпен аталады.