Eset Kokiuly
Mustamlakachilikka va tashqi dushmanlarga qarshi kurashgan qozoq batiri, siyosiy va harbiy yetakchi
Eset Kökıuly (1667–1749) — Qozog‘iston tarixida mashhur xalq qahramoni, batir va siyosiy lider. U Kichik juzning Tama urug‘idan chiqqan bo‘lib, XVIII asrda Jo‘ng‘orlar va boshqa tashqi dushmanlarga qarshi kurashgan eng taniqli sarkardalardan biri sanaladi.
Eset Batir o‘z xalqining erkinligi, yer va yurt daxlsizligi uchun jonbozlik bilan kurashgan. U Abulxayr xon bilan birgalikda Jo‘ng‘orlar va Volga bo‘yi kalmuklariga qarshi muhim janglarda ishtirok etgan. Ayniqsa 1723–1727 yillardagi "Aqtoban shubrindi" (xalq ko‘chishi) fojeasidan so‘ng u xalqni birlashtirishda muhim rol o‘ynagan.
1748-yilda u Rossiya imperiyasidan “tarhan” unvonini olgan — bu sarkardalikka beriladigan sharafli va mustaqil maqom edi. U faqat jangovar emas, balki siyosiy va diplomatik yo‘ldan ham xalq manfaatlarini himoya qilgan arbob sifatida tanilgan.
Eset Batir 1749-yilda vafot etgan. Uning qabri Aktobe viloyatidagi Bestamak qishlog‘ida joylashgan. Bugungi kunda u Qozog‘istonda milliy qahramon sifatida ulug‘lanadi: ko‘plab maktablar, ko‘chalar va yodgorliklar uning nomi bilan atalgan.