Otabek

Etimologiyasi

Otabek ismi ikki turkiy so‘zdan tashkil topgan: “ota” (katta, otalik qiluvchi shaxs) va “bek” (zodagon, boshliq). Bu ism ota shaxsiga hurmat va davomiylik ramzi sifatida paydo bo‘lgan bo‘lishi mumkin.

Tarixiy manbalarga ko‘ra, Otabek o‘rta asrlarda, ayniqsa turkiy dunyosida, shahzodalarni tarbiyalovchi, ularni siyosiy va harbiy bilimlar bilan qurollantiruvchi muhtaram murabbiy lavozimi sifatida mavjud bo‘lgan. Ushbu maqom Saljuqiylar davrida, ularning vassallari bo‘lgan Zangiylar sulolasida ham katta rol o‘ynagan va “Atabeklik” nomi bilan tanilgan siyosiy institutni yaratgan.

Tarqalgan hududlari

Otabek ismi asosan O‘zbekiston va boshqa Markaziy Osiyo davlatlarida uchraydi. Shuningdek, u turkiy xalqlar orasida tarixiy ismlar ichida muhim o‘ringa ega.

Ismning ahamiyati

Ism otaga sodiqlik, oilaviy qadriyatlarga hurmat, zodagonlik va mas'uliyat timsoli sifatida qabul qilinadi. Tarixiy ravishda esa bu ism ustozlik, yetakchilik va siyosiy donolik timsoli bo‘lib kelgan. Ism egasidan ota izidan boruvchi, dono va hurmatli inson bo‘lishi kutiladi.

Statistikasi

O‘zbekistonda Otabek ismi 1900–2000-yillarda juda mashhur bo‘lgan. Bugungi kunda ham o‘zbek oilalarida ushbu ism ommabopligicha qolmoqda.

Mashhur shaxslar

• Otabek – Abdulla Qodiriyning “O‘tkan kunlar” romanidagi bosh qahramon, yurt va millat uchun kurashgan idealist obraz sifatida tanilgan.

Shakllari

Otayor, Otajon, Otabeg