Ruslan

Etimologiyasi

Ruslan ismi turkiy tillardagi “Arslan” yoki “Aslan” so‘zidan kelib chiqqan bo‘lib, “sher” ma’nosini anglatadi. Bu so‘z rus tiliga o‘zlashib, avval “Uruslan”, keyinchalik “Ruslan” shaklini olgan. Ism jasorat, kuch, mardlik kabi sifatlar bilan bog‘liq bo‘lib, qadimdan qahramonlik timsoli hisoblangan.

Adabiy manba

“Ruslan” ismi Aleksandr Pushkinning mashhur epik dostoni “Ruslan va Lyudmila” orqali butun dunyoga tanilgan. Unda Ruslan — sevgilisi Lyudmilani qutqarish uchun sehrgarlar va dushmanlarga qarshi kurashadigan jasur qahramon sifatida tasvirlangan.

Tarqalgan hududlar

Ruslan ismi sobiq Sovet Ittifoqiga kirgan mamlakatlarda keng tarqalgan: Rossiya, Ukraina, Belarus, O‘zbekiston, Qozog‘iston, Qirg‘iziston, Ozarbayjon va boshqalar. Ayniqsa tatarlar orasida mashhur bo‘lib, u yerda ham ism turkiy ildizlardan kelib chiqqan deb qaraladi.

Madaniy ahamiyati

Ism botirlik, jasorat va erkaklik fazilatlari bilan bog‘langan bo‘lib, ko‘plab ota-onalar farzandlariga bu ismni tanlash orqali ulardan kuchli va qo‘rqmas shaxs bo‘lishini tilashadi.

Statistika

So‘nggi ma’lumotlarga ko‘ra:

• Qozog‘istonda “Ruslan” ismi ayniqsa shimoliy va sharqiy hududlarda eng ommabop 100 ta erkak ismlari qatorida qayd etilgan.
• Rossiyada bu ism o‘rtacha mashhurlikka ega bo‘lib, asosan tatar va boshqird aholisi orasida keng qo‘llaniladi.
• Ukrainada esa 1990–2000-yillar oralig‘ida isming mashhurligi eng yuqori cho‘qqisiga chiqqan.
• Germaniya, Turkiya va Kanada kabi davlatlardagi muhojir oilalar orasida ham bu ism uchrab turadi.

O‘zbekistonda mashhur shaxs

Ruslan Chagaev — taniqli o‘zbekistonlik professional bokschi, og‘ir vazn toifasida jang qilgan va WBA (World Boxing Association) chempionligini qo‘lga kiritgan. U o‘zining kuchli zarbalari, jasorati va texnikasi bilan nafaqat O‘zbekistonda, balki butun dunyo bo‘ylab boks ixlosmandlari orasida mashhurlikka erishgan.

Shakllari

Ruslan, Uruslan, Arslan, Aslan, Rouslan